بررسی مقایسه ای اثر شاخص های اقتصاد دانایی محور بر رشد اقتصادی برخی کشورهای نفتی و غیرنفتی

الگوی نوظهور اقتصاد دانایی محور(kowledge based economy)و ورود به عصر دانایی، چندی است که موضوع مباحث اقتصادی-اجتماعی است. نهاده این الگو دانش و کاربرد آن است و در آن رشد استفاده از فناوری های مدرن در صنایع و متعاقب آن رشد کیفی نیروی کار ماهر و افزایش بهره وری از ویژگی های اصلی خواهد بود. اما مقایسه این الگوی جدید با الگوهای قبلی مانند عصر کشاورزی و صنعتی نشان از آن دارد که فعالیت مبتنی بر دانش نیازمند آگاهی ها و آمادگی های پایه ای است که اکثریت وزن آن را سرمایه انسانی کارا تشکیل می دهد. بنابراین در شرایطی که مناسبات جهانی در حوزه اقتصاد بر اساس الگوی اقتصاد دانایی محور سامان می یابد، واردات فناوری و تقلید از کشورهای توسعه یافته بدون توجه به زیرساخت های این الگو، مشکل گشای مسایل اصلی کشورهای نفتی نخواهد بود. بنابراین باید به دنبال راهی اساسی برای ساماندهی وضعیت ورود این دسته از کشورها به عصر دانایی بود. از سوی دیگر، پدیده "معمای فراوانی" یا "نفرین منابع" با این تصور عمومی که ثروت منابع طبیعی باعث رشد اقتصادی می شود، در تضاد است. در این میان اینکه چرا کشورهای درحال توسعه صادرکننده نفت پس از سود بردن از بزرگترین انتقال ثروت، که تا کنون بدون جنگ رخ داده است، گاهی اوقات گرفتار زوال اقتصادی شده اند، به عنوان یکی از مسایل مطرح در این خصوص است که به صورت های گوناگون توسط محقیق دیگر مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که طی سال های 1375 تا 1389( 1995 -2010 میلادی) رشد اقتصادی کشورها تحت تأثیر شاخص های اقتصاد دانش محور بوده و در همین دوره زمانی اثر این شاخص ها بر رشد اقتصادی کشورهای غیرنفتی بیش از کشورهای نفتی است. با عنایت به یافته های یاد شده، می توان چنین نتیجه گیری کرد که تحقق رشد اقتصادی بالا فارغ از دارا بودن یا نبودن نفت، نیازمند نیازسنجی های لازم در خصوص زیرساخت های اقتصاد دانش بنیان می باشد، آنچه که اکثر کشورهای نفتی به علت دارایی این ثروت و تصور پیشرفت های اقتصادی همیشگی در سایه نفت از آن غفلت کرده اند.